In de afgelopen week schreven veel kranten over het SCP-onderzoek Geloven binnen en buiten verband: ‘Het vertrouwen in de kerk is sinds 20 jaar niet zo laag geweest’ en ‘jongeren zijn neo-fundamentalist’. Grote uitspraken waarvan we ons af kunnen vragen of ze correct zijn. Wat we ook van die uitspraken vinden, we herkennen in ieder gevallen dat de kerk kleiner en orthodoxer wordt.
Het vertrouwen in de kerk is intern gedaald, maar ook de kloof is te groot geworden. Is dat wat we willen? We zullen als kerk onze fundamenten moeten durven los te laten om in gesprek te blijven met onze omgeving.
Experiment
Ik denk dat het nodig is om ons niet af te sluiten van de samenleving, maar om juist naar buiten te bewegen. Er zijn al veel boeken geschreven over de naar buiten gerichte kerk. Wat we volgens mij nodig is hebben is niet nog meer theorieboeken, maar hebben we een plek nodig om in het klein te oefenen wat we in het groot terug willen zien. Iemand die niet oefent of probeert zal eerder terugvallen op oude manieren en er niet in slagen om een grote uitdaging aan te gaan. Maar iemand die met vallen en opstaan kleine uitdagingen aangaat, is in staat op den duur grotere uitdagingen aan te gaan.
In een recent artikel met René Erwich zegt hij: “Sommige kerken weten onvoldoende wat er in hun omgeving gaande is. Door zelfonderzoek kunnen gemeenten leren om zonder angst te experimenteren.” En dat is precies wat we volgens mij de afgelopen 60 jaren onvoldoende gedaan hebben. In gesprekken met theologen en organisaties merkte ik dat het schrijven van een boek ons niet het zetje gaat geven om actief te worden. Met ‘Kerk Binnenstebuiten’ hebben we een spel ontwikkelt dat je speelt met je kring of vriendengroep, om zo spelenderwijs te ontdekken welke mogelijkheden er zijn om je aan je omgeving te verbinden.
Kleine beproevingen die je als groep doet, vormen je op een veel effectievere manier dan wanneer je alleen iets leest. In een groep is er een vangnet, gesprek en een veilige plek om door het spelen verder te komen.
Sub-cultuur Jezus’ plan?
In Nederland zorgde de verzuiling dat elke levensbeschouwing een eigen beweging werd, met eigen scholen, eigen kerken, clubjes en verenigingen. Na de jaren 60 heeft de ontzuiling plaatsgevonden, maar het lijkt erop dat de christelijke zuil zich heeft doorontwikkeld tot een nieuwe eigen sub-cultuur. Maar was dat de bedoeling van Jezus toen hij zei dat we het zout der aarde en het licht der wereld zijn? Er liggen geweldig veel kansen nu de samenleving door de crisis weer verlegen zit om mensen die zich inzetten voor de zwakkeren. Stappen wij in dat gat als kerk? Als we als kerk niet gaan mengen met andere sub-culturen zullen we de aansluitinggaan missen. Kunnen wij als kerk in het café met dartende bouwvakkers optrekken, samen eten met vreemdelingen en koffieavonden hebben met moeders in achterstandswijken? Kan de kerk weer inspiratie vormen voor kunstenaars, muzikanten en modeontwerpers?
Als de
kerk binnenstebuiten gaat, dan laten we onze veilige buitenkant los, zodat ons binnenste zichtbaar wordt.
Denk mee en reageer hieronder! Als reactie op jouw antwoorden volgende week op CIP.nl een vervolgartikel van Roald Schaap.
1 – Hoeveel vriendschappen heb je buiten je gelovige kring?
2 – Wat zijn de redenen waarom we ons als kerk bewegen in een eigen sub-cultuur?
3 – In hoeverre zorgt het vasthouden aan onze eigen fundamenten ervoor dat we geen dialoog meer aangaan met andersdenkenden?
4 – Durven je de kerkstructuren op te geven als dat meer contact met de buitenwereld zou opleveren?
5 – Hoe zie jij de toekomst van je kerk in jouw woonplaats?