Oprah Winfrey praat met Rob Bell over hoe we naar God kijken, hoe we over hem spreken. Een ontdekkingstocht naar onze relatie met God, maar dan door een karakteristieke niet-traditionele bril.
Houvast
Rob Bell is als spreker en schrijver iemand die taboes niet uit de weg gaat. In zijn vorige boek ‘Love Wins’ probeerde hij voorzichtig vraagtekens te zetten bij onze middeleeuwse opvattingen over de hel. Zijn vragen worden overigens niet altijd in dank afgenomen. Het raakt aan de zekerheid van vele gelovigen. Als we als gelovigen houvast vinden bij een aspect van God en dat aspect wordt op losse schroeven gezet door iemand als Rob Bell, dan doet dat stof opwaaien. Rob Bell bevraagt en herformuleert. Maar waarom? Is onze kijk op God niet goed?
De bril waar door we naar de bijbel kijken, is de bril waarmee we onszelf beperken en uiteindelijk God klein houden voor onszelf en anderen. Rob Bell moet gedacht hebben: ‘Durven we vragen te stellen bij onze opvattingen? Durven we twijfel toe te laten om tot een breder besef van God te komen?’
[blockquote author_name=”Fred Buechner” width=”50%” float=”right”]Without somehow destroying me in the process, how could God reveal himself in a way that would leave no room for doubt? If there were no room for doubt, there would be no room for me.[/blockquote]
Twee perfecte danspartners
We hebben als jonge Christenen soms de neiging om ons zo vast te klampen aan God. In onze prilste ervaringen zoeken we duidelijke antwoorden.
We zijn als hele jonge kinderen die vragen of ze buiten mogen spelen, dan is een antwoord als ‘misschien’ of ‘straks’ veel te abstract en geeft onrust. Dat zie je ook terug bij ons als we net geloven. We zoeken dan duidelijk antwoorden zoals ‘ja’ en ‘nee’, ‘goed’ en ‘fout’. Dit helpt ons om een in deze nieuwe geloofsdimensie staande te blijven.
Toch zie je dat veel gelovigen niet uit deze fase groeien en zich afschermen voor vragen die hun duidelijkheid aantasten. Wat op zich te begrijpen is, want waar duidelijkheid een nood is, zijn vragen en twijfels vijanden.
Maar kunnen geloof en twijfel niet juist twee perfecte danspartners zijn?
Twijfel helpt ons om ons juist sterker te worden in ons geloof. Een zwak geloof heeft niet geworsteld met twijfel en kan die spanning nog niet aan.
Rob Bell is die weg gegaan. Hij heeft de weg bewandelt waarin hij vragen is gaan stellen over de opvattingen die we hebben.
In Rob’s nieuwste boek ‘What we talk about, when we talk about God’ trekt hij onze vastgeklonken opvattingen in twijfel. Maar hij laat het daar niet bij. Hij schetst ook nieuwe beelden in de hoop een breder beeld van God te kunnen omvatten. Zijn enthousiasme voor God merk je misschien niet in conservatieve uitspraken, maar proef je juist in zijn brede scala aan beelden en verhalen waarmee hij een vindingrijke en liefdevolle God schetst.
Zijn onze woorden die we gebruiken om te praten over God nog wel zuiver? Hebben we ze te vaak ijdel gebruikt? Of hebben we ze teveel beladen met onze oordelen? Moeten we ze niet ontladen en uitwissen om tot nieuwe taal te komen die zegt wat we bedoelen?
Rob oppert om ons open te stellen voor het mysterie van God. Een mysterie roept vaak vragen op, maar ook een nieuwsgierigheid en ontdekkingsdrang om te zoeken naar nieuwe wegen om het verhaal van God te vertellen: ‘God is with us, God is for us, God is ahead of us’
‘God is met ons’
Een van de zere plekken die Rob aanraakt is het idee dat we van God iemand gemaakt hebben die ver weg is, afwezig, en soms opduikt en helpt.
En daarbij ontstaat het idee wij hier op aarde leven en Hij ver weg is en slechts facultatief is.
Terwijl het hebreeuwse woord ‘ruach / geest’ iets vertelt van een altijd aanwezig God. En deze Ruach / geest wordt in de moderne wereld gezien als iets geestelijks en minder ‘echt’. Terwijl het aardse wordt gezien als echt. Deze tweedeling zie je ook bij gelovigen, die juist focussen op het geestelijke en het aardse als ‘minder’ zien. Dus alles wat geestelijk is, is van God, en al het aardse is niet van God.
De kunst ligt volgens Rob in het opmerken van God in het leven van hier en nu, in het lijden en in de vreugde, in de ontmoeting met een vreemde, in momenten waar het fout gaat, in de worsteling, verdriet en gebrokenheid.
‘God is voor ons’
Geloven we dat God wilt dat we bloeien? Dat er vrede op aarde is? Dat er betere kunst komt en meer goed eten? En wil God dat we de beste zorg geven aan de aarde? Wil God voor ons zijn en ons door onze moeilijkheden helpen? Wil hij heling brengen in de zoektocht van ons verleden en onze verslavingen?
En geldt dat al op aarde?
Jezus leerde ons bidden: ‘God, doe U wil op aarde, zoals ook in de hemel.’
Jezus zei niet, luister even, ik vertel je wat je moet doen, zodat je straks naar de hemel kan. Hij vertelt ons juist wat we moeten doen, zodat deze plek eruit gaat zien zoals God het zich voorstelt. Het koninkrijk is hier en nu en niet een evacuatie-theologie waarbij je moet zorgen om hier weg te komen.
Het gaat om het vinden van het leven op deze plek, hier en nu, waar de hemel en de aarde elkaar raken. Als je iemand vergeeft, als je vrijgevig bent, als je je oordeel voor je houdt, en als je van mensen houdt, als je opstaat tegen onrechtvaardigheid. Dan raakt de hemel de aarde.
‘God is ahead of us’
God is al vooruit gegaan en trekt ons allemaal mee in een betere toekomst. Vrede, gerechtigheid, schoonheid, liefde, gelijkheid. Hij geeft een belofte voor iets wat nu nog niet waarheid is geworden. Hoop is voor nu. Want nu is wat we hebben. Het verleden is voorbij en in de toekomst zijn we nog niet.
Soms zet een crisis of een uitdaging ons stil en brengt ons terug in het hier en nu. Als we een zware periode meemaken, kunnen we daarin leren hoe mooi het is om in het heden te leven.
Rob legt de vinger op de zere plek: Je kan een persoon zijn die heel geestelijk is en veel bijbelteksten kennen, bekend zijn in complexe theologische systemen, en toch niet een persoon zijn die ‘ziet’. Je kan je hoofd vullen met alle juiste doctrines. Maar het is totaal iets anders dan iemand ontmoeten in het hier en nu en naar die persoon luisteren en ervaren dat die persoon je meer te vertellen heeft dan alle boeken die je gelezen hebt.
Het kado
Rob sluit af met zijn wens dat meer mensen het besef mogen hebben dat ze geliefd zijn, dat de genade van God echt is en ook voor hen is. En dat mensen het unieke eeuwigstromende leven, waar Jezus het over heeft, zullen proeven en als reactie op dat kado zeggen: ‘Wat kan ik doen? Hoe kan ik meewerken? Dat ze hun taak, kunst, of werk mogen vinden waar ze warm van worden.